Độ rọi là gì? 6 thông tin nhất định phải biết của năm 2023
Độ rọi là một yếu tố quan trọng trong thiết kế ánh sáng và đồ họa, ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu suất của ánh sáng. Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong quảng cáo và các lĩnh vực liên quan đến cách mắt con người cảm nhận mức độ sáng hoặc tối của một hình ảnh hoặc bề mặt. Vậy bạn đã biết chính xác về độ rọi là gì hay chưa? Xem ngay bài viết dưới đây.
1. Khái niệm
1.1. Độ rọi là gì?
- Độ rọi trong tiếng anh là illuminance
- Độ rọi (Luminance) là mức độ sáng của một điểm hoặc vùng trên một bề mặt. Đây là cách đo lường cường độ của ánh sáng mà mắt nhìn thấy từ một vật thể hoặc bề mặt.
1.2. Độ rọi trung bình
- Độ rọi trung bình (average luminance) là mức độ sáng trung bình của một vùng hoặc bề mặt.
- Là giá trị trung bình của độ rọi trên diện tích cụ thể và thể hiện mức độ sáng tổng quan mà mắt quan sát cảm nhận từ toàn bộ vùng hoặc bề mặt đó.
1.3. Độ rọi của đèn led
- Độ rọi của đèn LED, còn được gọi là độ sáng hoặc cường độ sáng, là mức độ ánh sáng mà đèn LED phát ra hoặc chiếu lên môi trường xung quanh.
- Độ rọi của đèn LED phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm: công suất của đèn, thiết kế của chip LED, màu sắc và tính hiệu quả của hệ thống phát sáng.
- Độ rọi là một trong những yếu tố quan trọng để xác định khả năng của đèn LED chiếu sáng một khu vực cụ thể và đáp ứng nhu cầu chiếu sáng hay không.
Cũng liên quan đến ánh sáng của đèn led, có thể bạn sẽ cần:
2. Kí hiệu và Đơn vị đo của độ rọi
2.1. Kí hiệu của độ rọi
Ký hiệu của độ rọi là Lx
2.2. Đơn vị đo của độ rọi
Độ rọi có đơn vị là Lux - là đơn vị đo độ rọi trong hệ đo lường quốc tế SI
3. Ý nghĩa của tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng
Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng là quy định về mức độ sáng cần thiết cho các môi trường và ứng dụng cụ thể, đảm bảo an toàn, hiệu suất, tiết kiệm năng lượng và tuân thủ quy định pháp luật.
Dưới đây là một số ý nghĩa chính của tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng:
- An Toàn: Đảm bảo môi trường đủ sáng để tránh tai nạn, đặc biệt trong lĩnh vực giao thông và làm việc.
- Hiệu Suất: Xác định mức độ sáng cần để thực hiện tốt các nhiệm vụ, như trong công nghiệp, y tế, hoặc giáo dục.
- Tiết Kiệm Năng Lượng : Hướng dẫn việc sử dụng ánh sáng hiệu quả để giảm tiêu thụ năng lượng.
- Thẩm Mỹ : Xác định mức độ sáng để tạo môi trường hấp dẫn và thoải mái.
- Tuân Thủ Pháp Luật : Đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và an toàn.
- Chất Lượng : Đảm bảo chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ trong nhiều lĩnh vực công nghiệp.
- Tối Ưu Hóa Sử Dụng Ánh Sáng: Khuyến khích sử dụng ánh sáng tiết kiệm năng lượng
4. Cách tính độ rọi
Công thức tính độ rọi là
- E = Φ/S
- Độ rọi = (Công suất đèn (w) x Quang thông (lm/w) x số lượng đèn sử dụng) / Diện tích chiếu sáng (m²).
- Tức là: 1 lx = 1 lm/ m² (Lumen/ mét vuông).
Trong đó
- Φ là tổng quang thông: đơn vị (Lumens)
- S là diện tích bề mặt được chiếu sáng: đơn vị (m2)
- Số lượng đèn sử dụng = (Diện tích chiếu sáng (m²) x độ rọi tiêu chuẩn của bóng đèn) / (công suất đèn x quang thông).
5. Bảng độ rọi tiêu chuẩn
5.1. Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng trong nhà
Độ rọi chiếu sáng trong nhà trung bình dao động từ 100-300 lux. Tiêu chuẩn này thường phụ thuộc vào loại không gian và mục đích sử dụng cụ thể.
Dưới đây là một số ví dụ về tiêu chuẩn độ rọi cho một số không gian trong nhà:
5.2. Độ rọi tiêu chuẩn phòng làm việc
Độ rọi tiêu chuẩn phòng làm việc thông thường trung bình từ 300 -500 lux, thường thay đổi phụ thuộc vào mục đích sử dụng cụ thể của phòng và quy định của địa phương.
Dưới đây là phạm vi độ rọi tiêu chuẩn thường được sử dụng trong các phòng làm việc:
5.3. Độ rọi tiêu chuẩn nhà xưởng
Độ rọi tiêu chuẩn nhà xưởng trung bình sẽ dao động từ 500-1000 lux. Độ rọi này sẽ thay đổi tùy thuộc vào từng loại nhà xưởng khác nhau.
Dưới đây là phạm vi độ rọi tiêu chuẩn thường được sử dụng trong nhà xưởng:
5.4. Độ rọi tiêu chuẩn phòng ngủ
- Độ rọi tiêu chuẩn phòng ngủ sẽ còn phụ thuộc vào mục đích sử dụng phòng và mong muốn cả cá nhân về phòng ấy.
- Thông thường phòng ngủ sẽ có độ rọi khoảng từ trên 100 lux.
- Đây là khoảng độ rọi đảm bảo ánh sáng trong phòng dịu nhẹ và không gây hại mắt.
5.5. Độ rọi tiêu chuẩn các khu vực khác
6. Tiêu chuẩn Việt Nam về độ rọi
Các công văn tiêu chuẩn về độ rọi tại Việt Nam bạn có thể tham khảo qua:
- Quy chuẩn quốc gia QCVN 09:2013/BXD .
- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7114-1:2008 .
- Quy chuẩn Việt Nam QCXDVN 05:2008/BXD .
- Quyết định của Bộ Y tế QĐ/BYT 3733/2002 .
- Tiêu chuẩn chiếu sáng VN TCVN 2018
Từ các quy định trên có thể thấy, tiêu chuẩn độ rọi tại Việt Nam cần đảm bảo:
- Ánh sáng cần có tính trung thực, đồng đều màu, không tạo hiện tượng nhấp nháy và không gây chói mắt.
- Cần đáp ứng tốt về công suất và sử dụng năng lượng một cách hiệu quả.
- Nhiệt độ ánh sáng cũng cần phải phù hợp với không gian chiếu sáng. Ví dụ, ánh sáng vàng có nhiệt độ là 2700K, ánh sáng trung tính có nhiệt độ là 5500K và ánh sáng trắng có nhiệt độ là 6500K.
Trên đây là 6 thông tin quan trọng về độ rọi là gì, tiêu chuẩn độ rọi mà bạn nên biết để tránh mắc sai lầm. Hy vọng bài viết này hữu ích cho bạn.